به نقل از «مشرق»

درس‌های یک‌سالگی جنگ اوکراین

تاریخ انتشار: ۸ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۱۷۸۸۹

جنگ اوکراین در حالی وارد یک‌سالگی خود شده که چشم‌اندازی برای پایان آن دیده نمی‌شود و شدت عملیات‌های روسیه روزبه‌روز تشدید می‌شود و کشورهای غربی هم در حال افزایش کمک‌های تسلیحاتی به اوکراین هستند.

به گزارش مشرق، جنگ اوکراین در حالی وارد یک‌سالگی خود شده که چشم‌اندازی برای پایان آن دیده نمی‌شود و شدت عملیات‌های روسیه روزبه‌روز تشدید می‌شود و کشورهای غربی هم در حال افزایش کمک‌های تسلیحاتی به اوکراین هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

جنگ روسیه و اوکراین از همان هفته‌های ابتدایی پیامدهای منفی خود را در سطوح مختلف در سراسر جهان نشان داد که برجسته‌ترین آن بحران مواد غذایی در کشورهای مختلف ازجمله خاورمیانه بود. روسیه و اوکراین تأمین‌کننده بیش از یک‌سوم گندم جهان هستند و بسیاری از کشورهای خاورمیانه نیز نیمی از گندم خود را از این دو کشور خریداری می‌کنند.دولت‌ها، کسب‌وکارها و خانواده‌ها در سراسر جهان، دو سال پس از همه‌گیری ویروس کرونا که تجارت جهانی را مختل ساخت اثرات اقتصادی جنگ را حس کردند. تورم رو به اوج‌گیری گذاشت و کشورهای اروپایی در آستانه رکود اقتصادی قرار گرفتند.

جنگ اوکراین از طرف دیگر، نشانه‌های تغییر

نظم جهانی به محوریت آمریکا را هم بیش‌ازپیش در معرض دید گذاشت. بر اساس گزارش تسنیم مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا چند وقت پیش در دیدار با نظامیان اذعان کرده بود : «اگر وضعیت جنگ اوکراین به همین منوال ادامه یابد، نظم جهانی که در ۷۸ سال گذشته ایجاد کرده‌ایم، فرومی‌پاشد.» این گفتار، به‌خوبی حکایت از اهمیت نبرد اوکراین و تبعات آن دارد.آنجلا استیت، متخصص روابط بین‌المللی در حوزه روسیه که در لندن به دنیا آمده و سابقه فعالیت در وزارت خارجه آمریکا را دارد، معتقد است: «زمانی که حوزه‌های نفوذ قدرت‌های بزرگ پذیرفته شود، به جلوگیری از جنگ کمک می‌شود اما آمریکا در اوکراین این حوزه را تغییر داد و

نظم جهانی دوران بعد از جنگ سرد، اکنون به پایان رسیده است.» به همین قیاس، مایکل دوکلوس، مشاور ویژه فرانسوی در حوزه ژئوپلیتیک، معتقد است :«در خلال جنگ اوکراین، کشورهای درحال‌توسعه از نظم فعلی جدا شده و با چین و روسیه ارتباط نزدیکی خواهند داشت.» او کشورهای جنوب جهانی را خشمگین نسبت به غرب و مایل به چالش کشیدن نظم جهانی می‌داند (منظور از کشورهای جنوب جهانی، کشورهایی غیر از آمریکا و اروپا است.)

افول هژمونی ادعایی آمریکا

ازجمله نشانه‌های مهم تحلیل مایکل دوکلوس این است که آمریکا هنوز نتوانسته متحدانش در منطقه غرب آسیا را به موضع‌گیری در جنگ اوکراین وادار کند. ازجمله مصداق‌های آشکار این موضوع این است که در یک نمایشگاه بین‌المللی تجهیزات نظامی در دوبی مقام‌های نظامی و شرکت‌های دفاعی از کشورهای مختلف اعم از روسیه و اوکراین و آمریکا و چین حضور دارند. روسیه قبلا هم در این نمایشگاه شرکت داشته اما حضورش در سال جاری بیش از هر چیز از عدم تمایل امارات برای همسویی با متحدش آمریکا در جنگ اوکراین حکایت دارد و البته، رفتار امارات الگویی از رفتار کلی کشورها در این منطقه است. کریستین اولریچسن، پژوهشگر علوم سیاسی در مؤسسه بیکر در دانشگاه رایس آمریکا به سی‌ان‌ان می‌گوید: «از زمان آغاز جنگ در یک سال پیش مشخص شده که شرکای منطقه‌ای آمریکا در خاورمیانه قصد خروج از بی‌طرفی و همسویی با یک‌طرف و یا درگیر شدن در رقابت قدرت‌های بزرگ را ندارند.»

انهدام شبکه متحدان آمریکا

یادآوری این نکته نیز شایان توجه است که امارات چندی پیش از امضای قطعنامه‌ای در محکومیت روسیه خودداری کرد. مصر اندکی بعد از رأی مثبت به آن قطعنامه بیانیه‌ای منتشر کرد که نگرانی‌های مشروع امنیتی روسیه را تأیید و تحریم‌ها علیه این کشور را محکوم می‌کرد. این‌ها نشان‌دهنده حرکت به سمت تغییر نظم جهانی است. به‌موازات این چشم‌انداز برای تغییر نظم جهانی نظام تحریم‌های آمریکا هم در معرض سؤال‌های جدی قرارگرفته است. ایالات‌متحده، اتحادیه اروپا و برخی از دیگر کشورهای غربی از زمان آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین، مجموعه‌ای از تحریم‌ها را علیه اقتصاد روسیه و نهادهای مالی این کشور معرفی کردند. برخلاف تحریم‌های هدفمندی که در سال‌های گذشته علیه روسیه به کار گرفته شدند تحریم‌ها این بار دامنه گسترده‌ای داشتند. تحریم سوئیفت علیه برخی از بانک‌های روسیه و ممنوعیت واردات نفت روسیه از سوی انگلیس و آمریکا شدیدترین اقداماتی بودند که علیه روسیه به کار گرفته شدند. بااین‌حال، هدف قرار گرفتن روسیه در تحریم‌ها به اعتقاد بسیاری از کارشناسان اتفاقی است که قدرت اقتصادی آمریکا و نظام مالی به محوریت غرب را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد و درنهایت ممکن است به فروپاشی رژیم تحریم‌های غرب منجر شود. به گفته این کارشناسان، استفاده بیش‌ازاندازه از تحریم‌ها موجب خواهد شد اقتصاد کشورهای دنیا به دنبال جایگزین‌کردن نظام تجارت آمریکامحور با سیستم دیگری برای تسهیل مبادلات مالی‌شان باشد. تحریم‌های غرب اثرگذاری بالقوه‌شان را مدیون این اصل هستند که بیشتر تجارت بین‌المللی با دلار آمریکا انجام می‌شود، نقل‌وانتقال پرداخت‌ها از طریق سیستم تراکنش سوئیفت صورت می‌گیرد که آمریکا در آن نفوذ بی‌اندازه‌ای دارد، درعین‌حال، تأمین مالی از سوی بانک‌های سرمایه‌گذاری تحت رهبری آمریکا انجام می‌شود، بدهی‌ها توسط آژانس‌های این کشور رتبه‌بندی می‌شوند و حتی متولیان کارهای اعتباری مهم و اصلی، آمریکایی هستند.

روسیه و چین نظام جایگزین اقتصادی را طراحی می‌کنند

استفاده مفرط از تحریم‌ها در سال‌های گذشته موجب شده که استفاده از این نظام مالی برای تاجران خطرناک شود و آن‌ها به دنبال نظام‌های جایگزین دیگری باشند، همان‌طور که چین و روسیه در حال حاضر سامانه‌های پیام‌رسان مالی جایگزین طراحی کرده‌اند و علاقه‌شان برای استفاده از ارزهای دیجیتال را افزایش داده‌اند. این واقعیت که تحریم‌های جامع اقتصادی قرار نیست فقط به‌عنوان ابزاری علیه کشورهای جهان جنوب به کار گرفته شود احتمالا احساس اضطرار بیشتری را برای تضعیف سلاح تحریم‌ها در میان مجموعه‌ای از کشورهای ثروتمندتر و حتی شاید متحدان آمریکا ایجاد خواهد کرد. احتمالا سخت‌ترین بخش نظام مالی غرب محور که در برابر روند فروپاشی تحریم‌ها مقاوم‌تر خواهد بود

دلار آمریکا است. همان‌طور که تحلیلگران خاطرنشان کرده‌اند، ارز ذخیره جهانی تنها یک‌بار در تاریخ جهان جایگزین شده است. هنگامی‌که بحران مالی سال ۲۰۰۸ اتفاق افتاد بسیاری از کارشناسان ازجمله «جورج سوروس» پیش‌بینی می‌کردند که جایگاه مرکزی آمریکا در تجارت جهانی روبه‌زوال خواهد بود، اما در واقعیت، آنچه رخ داد عکس این بود. نشانه‌هایی وجود دارند که اثبات می‌کنند جایگاه دلار هم مصون از آسیب نیست. طبق گزارش صندوق بین‌المللی پول سهم دلار از ذخایر ارز جهانی به ۵۹ درصد رسیده که پایین‌ترین رقم در ۲۵ سال اخیر است. بر همین اساس است که برخی از تحلیلگران معتقدند که جایگزینی ارز ذخیره جهانی ممکن است به‌سرعت اتفاقبیفتد. چنین اتفاقی هم اقتصاد آمریکا و هم تحریم‌ها را تضعیف خواهد کرد.

منبع: روزنامه رسالت

منبع: مشرق

کلیدواژه: سفر رئیسی به چین قیمت جنگ اوکراین جنگ روسیه و اوکراین روسیه آمریکا خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت جنگ اوکراین بین المللی نظم جهانی تحریم ها یک سال

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۱۷۸۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هشدار مجارستان برای احتمال وقوع جنگ جهانی سوم

مجارستان هشدار داد چنانچه یکی از کشورهای هم پیمان در این ائتلاف نظامی مستقیما خود را درگیر جنگ اوکراین کند، آنگاه جهان شاهد وقوع یک جنگ جهانی جدید خواهد بود.

به گزارش مشرق، تارنمای هفته نامه آمریکایی «نیوزویک» با انتشار این خبر نوشت: «پیتر سیارتو» وزیر امور خارجه مجارستان در جریان مراسمی که توسط حزب حاکم «اتحاد مدنی فیدز-مجارستان» (Fidesz-Hungarian Civic Alliance) برگزار شد، نسبت به افزایش دخالت کشورهای عضو ناتو در جنگ روسیه و اوکراین هشدار داد.

وزیر امورخارجه مجارستان در باره این هشدار گفت: اگر تنها یک کشور اروپایی (عضو ناتو) هم درگیر این جنگ (اوکراین) شود، زمینه ساز خطر بروز جنگ جهانی می شود چراکه این کشور، قطعا یک کشور ناتو خواهد بود.

سیارتو افزود: اگر یکی از کشورهای عضو ناتو بطور مستقیم وارد درگیری با روسیه شود، پیامد آن بطور اجتناب ناپذیری یک جنگ جهانی جدید خواهد بود.

نیوزویک نوشت: ماده پنج پیمان ناتو تصریح می کند که حمله نظامی به یکی از اعضای ناتو به منزله حمله به تمامی کشورهای عضو آن تلقی می شود.

«پیتر سیارتو» وزیر امور خارجه مجارستان پیشتر در ۱۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ خواستار پایان هر چه سریعتر جنگ در اوکراین شده بود که به گفته وی ممکن است به یک جنگ هسته‌ای تبدیل شود.

سیارتو با اشاره به وضعیت اوکراین یادآور شد که پس از شروع درگیری، «سیاستمداران غربی قول داده بودند که فقط کلاه و پتو در اختیار ارتش اوکراین قرار می دهند، اما بعدها سلاح، تانک، سیستم های پرتاب چندگانه و جنگنده در اختیار آنها قرار دادند و اکنون امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه رویای اعزام نیروهای زمینی به اوکراین را در سر می پروراند.»

وی افزود: متأسفانه، این جنون جنگ طلبانه غرب ابعاد جدیدی پیدا کرده و به جنون جنگ هسته ای تبدیل شده است. ما قبلاً اظهارات رئیس جمهوری فرانسه در مورد اعزام نیرو به اوکراین را شنیده ایم، علاوه بر این، آندری دودا رئیس جمهوری لهستان هم در مورد یک جنگ هسته ای بالقوه صحبت کرده است.

رئیس جمهوری روسیه ۲۱ فوریه ۲۰۲۲ (دوم اسفند ۱۴۰۰) با انتقاد از بی‌توجهی غرب به نگرانی‌های امنیتی مسکو، استقلال جمهوری‌های خلق دونتسک و لوهانسک را در منطقه دونباس به رسمیت شناخت.

ولادیمیر پوتین سه روز پس از آن، پنجشنبه ۲۴ فوریه (۵ اسفند ۱۴۰۰) عملیاتی نظامی که آن را «عملیات ویژه» خواند، علیه اوکراین آغاز کرد و به این ترتیب روابط پرتنش مسکو - کی‌یف به رویارویی نظامی تبدیل شد.

آمریکا و کشورهای غربی در پاسخ به این اقدام روسیه، تاکنون تحریم‌های گسترده‌ای را علیه مسکو اعمال و میلیاردها دلار تسلیحات و تجهیزات نظامی به کی‌یف ارسال کرده‌اند.

منبع: ایرنا